DOĞAÇLAMA TİYATRO -İMPRO- İÇİN ELKİTABI

GİRİŞ 

Darwin ‘Hayatta kalma, eninde sonunda, değişebilme ve geliştirebilme yeteneğine bağlıdır’ der. Bir doğaçlama gösteride sahnede kalabilmemizi sağlayan şey de budur. 

              Dünyaya annelerimizden doğarak geldik.  Ondan sonra ne yaşayacağını söyleyen bir senaryoya ulaşan yok.  Okuyup ezberleyeceğimiz diyaloglar ya da bir uzman tarafından hazırlanmış mizansenler, sonunun ne olacağını bildiğimiz sahneler de yok.  Hayatı oyun oynayarak, riske girerek, hata yaparak ve deneyimlerimizi bilgi haline getirerek öğreniyoruz.  Bütün bunları yaparken kendimizi güvende hissediyorsak yüzümüzde hep bir gülümseme beliriyor.  Birlikte kahkaha atmayı, birbirlerimizin omuzlarında ağlamayı seviyoruz. Anılarımızı anlatacağımız ve bizi dinlerken o anları yeniden yaşamamızı sağlayacak arkadaşlar arıyoruz.  Hikayeleri seviyoruz.  Sadece hissetmek değil, paylaşmak da istiyoruz.  Kendimizi ifade etmek ve mümkünse bunu iyi yapmak istiyoruz.  İlgi çekmek istiyoruz.  İlgileniyoruz.  Bu dünya üzerinde birlikte yaşıyoruz.  İçinde bulunduğumuz kaotik dünya ise, tüm olumsuzluklarına rağmen, hala güzelliğiyle gözlerimizi kamaştırıyor.  Onu cennete de cehenneme de çeviren biz; tüm insanlarız.  Her ne kadar bunu çoğu zaman fark edemesek de.

Doğaçlama tiyatro (impro) oyuncuları olarak seyircimizin karşısına çıktığımızda elimizde ne oynayacağımıza dair hiçbir veri olmaz.  Bildiğimiz tek şey gösteri formatının ne olduğudur.  Daha sonra birtakım temalar, yönelimler alınır ve gösteri başlar.  Yapmamız gereken şey seyirci karşısında, sahneleri anında her hangi bir hazırlık yapmadan görselleştirmek.  Tamamen doğaçlama olan bu sahnelerin seyircinin ilgisini ve katılımını sağlaması gerekse de bazen çuvallanır.  Ancak doğaçlama seyircisi bu riski alarak gelir...tabii ki bir yere kadar.  Hayatın akışı içinde de bizi zamanın hızına uyduran şey doğaçlama yeteneğimizdir.  Ne kadar plan yaparsak yapalım bizi doğaçlama davranmaya iten ‘aksiliklerle’ karşılaşırız ve üstesinden geliriz veya gelemeyiz. 

-Pekiyi sahnede çuvallama riskini en aza indirmek ve ortalamanın üstünde bir doğaçlama gösteri gerçekleştirebilmek için ne gerekir? 

-Tabii ki ‘değişebilen ve geliştirebilen’ bir oyuncu olmamızı sağlayacak kaslarımızı çalıştırmak. 

-Bu kaslar nasıl çalışacak? 

-Oyun oynayarak. 

Doğaçlama Tiyatro -İmpro- İçin El Kitabı hazırlanırken, doğaçlama tiyatro sanatıyla ilgilenen profesyonel-amatör kişi veya topluluklar, oyuncular, oyuncu adayları, mesleğini daha dinamik ve eğlenceli bir şekilde yürütmek isteyen eğitimciler,  takım çalışmasında uyumu ve doğru enerjiyi amaçlayanlar ya da sadece birlikte eğlenmek isteyenler için, doğaçlama tiyatro üzerine temel bilgileri ve oyunları bulabilecekleri kullanımı kolay bir rehber olması amaçlandı. 

Kitap modern doğaçlama tiyatronun (impro) dünya ve Türkiye’deki tarihini anlatan  bölümle başlıyor.  Daha sonra doğaçlama oyunculuğun temel prensipleri üzerine öneri ve tavsiyelerin olduğu bölüm geliyor.  Kitabın sonunda ise hemen hemen hepsi İstanbulimpro doğaçlama topluluğu olarak deneyimlediğimiz, ürettiğimiz ve biriktirdiğimiz oyunların arasından seçilen yüzellinin üzerinde doğaçlama oyunun açıklamalarını bulacaksınız.  Bunların yanında, kitap içinde dağınık olarak, çeşitli sanatçı ve düşünürden doğaçlama üzerine kısa alıntılar ve -destekleyici olacağını umduğumuz- doğaçlama çalışma süreçleri üzerine gözlemlerin anlatıldığı üç yazı, çerçevelerle ayrılmış olarak bölüm aralarında yer almaktadır. 

Hadi iyi oyunlar.

Koray Tarhan